Het Praktijkpunt Landbouw is een praktijkgericht onderzoekscentrum in Herent met de focus op innovatieve en duurzame witloofteelt. Een nieuw kantoorgebouw vervangt het oude en zal naast vaste en flexibele werkplekken ook een auditorium, vergaderzaal, refter en kleedkamers huisvesten. Het ontwerp is een toonbeeld van circulair bouwen. De duurzame ontwerpattitude van de architecten uit zich in het overtuigend gebruik van bio-based materialen (CLT, kalkheppenisolatie, leem, hout), een flexibele en aanpasbare draagstructuur en doordacht gevelontwerp om maximaal te profiteren van natuurlijk daglicht en beschaduwing. Ook op vlak van technische uitrusting triomfeert duurzaamheid en staan low-tech comfort en energiezuinigheid voorop.
We startten met een haalbaarheidsstudie naar het gebruik van restwarmte afkomstig van de site. Aan de kantoren grenst een loods met koel- en forceriecellen waarin het jaar rond witloofwortels worden bewaard. De vrijgekomen warmte van het koelproces wordt vandaag slechts in beperkte mate gebruikt voor verwarming van de testcellen, de vloerverwarming in de cellen en de ontdooiing van de verdampers. Het grootste deel van deze quasi permanente warmtestroom voert de koelinstallatie af in de buitenomgeving. Recupereren van dit warmte-overschot voor gebouwverwarming bleek een logische keuze.
Een lucht/water-warmtepomp zal instaan als back-up indien tijdelijk geen restwarmte beschikbaar zou zijn, zoals bij onderhoud van de koelinstallatie of onderbreking van onderzoeksactiviteiten. Door op deze slimme manier haar kantoren fossielloos te verwarmen ambieert het Praktijkpunt Landbouw haar pioniersfunctie inzake duurzaam energiebeheer binnen de witloofsector te bestendigen. De warmteafgifte zal hoofdzakelijk gebeuren via circulaire klimaatplafond-eilanden opgebouwd uit leem, die eveneens voor de nodige akoestische absorptie zorgen. De verlichting wordt hierin slim geïntegreerd.
Voor de luchtverversing gaan we uit van een hybride concept, een combinatie van ventileren aan de hand van mechanische balansventilatie met variabele vraagsturing en natuurlijke verluchting door middel van automatisch gestuurde ramen en gevelluiken. Hierdoor beperken we benodigde ventilatie-energie sterk. Het natuurlijk ventileren zorgt daarnaast voor frisse lucht en contact met de natuur. Door middel van automatisch gestuurde ramen, wordt ook nachtventilatie mogelijk. Hierbij worden de ruimtes ’s nachts maximaal gespoeld met buitenlucht, waardoor de massa van het gebouw afkoelt. Met deze aanpak realiseren we een aangenaam zomercomfort zonder actieve koeling.
Verlichting met aanwezigheidsdetectie en daglichtsturing, regenwaterrecuperatie, automatisch gestuurde zonwering op basis van de zonnestand en voorbereiding van sanitair warm water via gerecupereerde zonnecollectoren dragen eveneens bij aan het circulair design.
